1. از[۸۹] متغیر ها به جای خود متغیرها استفاده کرد.

 

1. از متغیر وابسته استفاده کرد که در این صورت باید مربوط به متغیر وابسته را در کنار سایر متغیرهای مستقل وارد کنید.

 

1. از تابع اولین تفاضل متغیرها استفاده کنید ().

۳-۸-۷ بررسی وجود هم خطی
در اقتصادسنجی همخطی زمانی اتفاق می افتد که دو یا بیش از دو متغیر مستقل در یک رگرسیون چندمتغیره نسبت به یکدیگر از همبستگی بالایی برخوردار باشند. منظور از همبستگی وجود یک ارتباط خطی بین متغیرهای مستقل است. بسته به شدت همبستگی بین متغیرهای مستقل، میزان و نوع همخطی متفاوت خواهد بود. همخطی کمابیش در همه مدل های رگرسیون موجود است؛ آنچه که مهم است شدت همخطی بین متغیرهای مستقل است. وجود « همخطی کامل » موجب نقض فرض های کلاسیک مدل رگرسیون می شود.
۳-۸-۷-۱-۱راه های تشخیص هم خطی

 

1. ضرایب برآوردی نسبت به کم یا اضافه کردن متغیر در مدل از خود حساسیت نشان می دهند .

 

1. در حالت همخطی رگرسیون به طور کلی معنادار بوده و دارای  بالا می باشد اما ضرایب به تنهایی بی معنی هستند.

 

1. اگر تک تک متغیرهای مستقل را روی بقیه متغیرهای توضیح دهنده رگرسیون کرده و  آنها را با  رگرسیون اصلی مقایسه کنیم. چنانچه  های محاسبه شده بزرگتر از  رگرسیون اصلی باشد در آن صورت احتمال وجود همخطی ناقص شدید است.

 

1. اگر با خارج کردن یک متغیر از مدل یا اضافه کردن یک متغیر به آن ،  تغییر قابل ملاحظه ای نداشته باشد، در آن صورت متغیر مذکور مستعد ایجاد همخطی است .

 

1. استفاده از معیارهای TOLERANCE و VIFدر نرم افزار SPSS

در این دو معیار، ضریب تعیین رگرسیون متغیر توضیح دهنده j ام روی دیگر متغیرهای توضیح دهنده است.
۳-۹ خلاصه فصل
در این فصل در ابتدا روش پژوهش مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش از لحاظ استدلال، قیاسی_ استقرایی است، از لحاظ هدف، کاربردی و به جهت نحوه گردآوری داده ها توصیفی از نوع همبستگی است. این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران را از ابتدای سال۱۳۸۶-۱۳۹۱ (یک دوره ۶ ساله) مورد بررسی قرار می دهد. سپس نحوه انتخاب نمونه مورد مطالعه، روش نمونه گیری، حجم نمونه مشخص شد که برای تعیین نمونه ی آماری، از روش حذف سیستماتیک (غربالگری) استفاده شده است که در نهایت ۶۴ شرکت به عنوان نمونه نهایی انتخاب شد. در ادامه متغیرهای تحقیق (شامل متغیرهای وابسته و مستقل و کنترلی و مجازی) تعریف عملیاتی شده اند و روش اندازه گیری هر یک از متغیرها، و مدل پژوهش مشخص شد.
جهت جمع آوری اطلاعات از منابع مختلف مانند کتب و نشریات معتبر بین المللی و برای جمع آوری اطلاعات جهت آزمون فرضیه های تحقیق از لوح فشرده سازمان اوراق بهادار تهران، نرم افزارهای ره آورد نوین استفاده شده است. پس از جمع آوری اطلاعات مربوط از نرم افزار اکسل (Excel) جهت طبقه بندی اطلاعات و محاسبه متغییر ها استفاده گردید و در نهایت اطلاعات حاصل با استفاده از نرم افزارEviews مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.در این پژوهش از داده های پانلی به دلیل مزایای که نسبت به سایر روش ها دارد استفاده شده است و در نهایت روش های آزمون فرضیه ها تشریح شد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل تحقیق
۴-۱مقدمه
تجزیه و تحلیل دادهها فرایندی چند مرحلهای است که طی آن داده هایی که به طرق مختلف جمع آوری شده اند، خلاصه، دسته بندی و در نهایت پردازش می شوند تا زمینه برقراری انواع تحلیل و ارتباط بین داده ها به منظور آزمون فرضیه ها فراهم آید. تجزیه و تحلیل نتایج تحقیق عبارت است از روشی که بوسیله آن کلیه داده‏های گردآوری شده در یک فرآیند علمی آزمون می‏شوند. برای اتخاذ تصمیم مناسب و یا نتیجهگیری، اطلاعات جمعآوری شده باید مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرند. تجزیه و تحلیل به عنوان فرآیندی از روش علمی، یکی از پایههای ساسی هر روش تحقیقی است. تجزیه و تحلیل عبارت است روشی که از طریق آن کل فرآیند پژوهشی، از انتخاب مسأله تا دسترسی به یک نتیجه، هدایت میشود.
در این فصل ابتدا به شرح آمار توصیفی خواهیم پرداخت. پس از آمار توصیفی، با استفاده از معادلات رگرسیون خطی ساده و چند متغیره و همچنین بکارگیری نرم افزار اویوز، فرضیههای تحقیق مورد بررسی قرار گرفته شده است. همچنین داده های جمع آوری شده مربوط به متغیرهای تحقیق با استفاده از تکنیک های آماری و اقتصاد سنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته و فرضیات نیز مورد آزمون قرار می گیرند. همچنین، جداول اطلاعات آماری از متغیرهای اصلی مدل و برخی اطلاعات پایه ای در خصوص مدل تحقیق در این فصل ارائه گردیده و در نهایت، نتایج اجرای مدل رگرسیونی بیان خواهد شد.
۴-۲ مطالعهی توصیفی داده های تحقیق
در فصول قبلی، متغیرهای مربوط به پژوهش معرفی شده است که خلاصهای از آن و اطلاعات نامگذاری متغیرهای مدل در جدول شماره۴-۱ منعکس می باشد. در این قسمت برای ورود به مرحله تجزیه و تحلیل اطلاعات، آماره توصیفی دادهها شامل شاخصهای مرکزی، شاخصهای پراکندگی و انحراف از قرینگی و همچنین آزمون جارک برا[۹۰] که توزیع نرمال پسماندها را تایید می کند، محاسبه گردیده و نتایج حاصل در جدول شماره ۴-۲ درج شده است.

 

(NORACC ) و هزینه معاملات سهام رابطه معنی داری وجود ندارد.
۴-۹ خلاصه فصل
دراین فصل پس از بیان آماره توصیفی متغیرها شامل شاخصهای مرکزی، شاخصهای پراکندگی و انحراف از قرینگی و همچنین آزمون جارک برا که توزیع نرمال پسماندها را تایید می کند، نسبت به محاسبه متغیرها و انجام آزمونهای آماری مورد نیاز برای سنجش دو فرضیه تحقیق اقدام شد. در مورد هر فرضیه بر اساس نوع روش مورد استفاده، آزمون های متناسب با آن ها انجام و نتیجه گیری های لازم صورت پذیرفت. همچنین برای آزمون استقلال خطاها از آماره دوربین – واتسون، و برای بررسی میزان توصیف متغیر وابسته توسط متغیر مستقل از ضریب تعیین تعدیل شده، و برای معناداری کل مدل رگرسیون از آماره F فیشر استفاده شده است.
در این تحقیق از روش EGLSبرای آزمون فرضیات استفاده شد و برای انتخاب مدل مناسب از آزمون چاو ( تغییرات ساختاری ) استفاده شد و آزمون مانایی برای ساختگی نبودن روابط موجود در رگرسیون و معنادار بودن متغیرها انجام شده است، ناهمسانی واریانس در هر دو فرضیه مورد بررسی قرار گرفت، و در این تحقیق از معیارهای TOLERANCE و VIFوجود یا عدم وجود همخطی بررسی شد. در فصل پنجم تحقیق نتایج تحلیل های انجام شده و نیز پیشنهادهایی بر مبنای نتایج پژوهش و همچنین برای پژوهش های آتی ارائه می گردد.
فصل پنجم
نتیجه‌گیری و پیشنهادات
۵-۱مقدمه
بخش مهم تحقیق، نتیجه‏گیری از فرضیه‏ها و تهیه طرح و تعمیم آن می‏باشد. نتیجه‏گیری باوری مبتنی بر استدلال و بر مبنای شواهد حاصل از پژوهش است که در اختیار خوانندگان پژوهش، علاقه مندان به اجرای پژوهش‏های آتی مبتنی بر پژوهش‏های کنونی و در نهایت استفاده‏کنندگان کاربردی، قرار می‏گیرد.
در فصل های پیشین ، مباحث نظری تحقیق، متدلوژی و نتایج بدست آمده از جمع آوری و تجزیه تحلیل آماری داده های تحقیق به تفصیل ارائه گردید در این فصل با ارائه خلاصه کوتاهی از مطالب فصل های قبل شروع شده‏ است سپس خلاصه نتایج تجزیه و تحلیل فرضیه‏های تحقیق ارائه، تشریح، تفسیر و ارزیابی گردیده است در بخش بعدی نتایج حاصل از پژوهش حاضر با پیشینه تحقیق مقایسه شده‏ است در نهایت، پیشنهادهای کاربردی با توجه به یافته‏های تحقیق و نیز پیشنهادهایی برای تحقیق‏ها آتی ارائه شده‏ است.
۵-۲ ارزیابی و تشریح نتایج آزمون فرضیه ها طبق شرایط متغیرها
با توجه به تجزیه و تحلیل ارائه شده در فصل چهارم که در خصوص هر فرضیه انجام گرفت، ابتدا به تفکیک، به نتایج هر فرضیه اشاره نموده و سپس به نتیجه گیری کلی در خصوص یافته های این پژوهش می پردازیم.
۵-۲-۱نتایج فرضیه اصلی اول
نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها با استفاده از اطلاعات مربوط به شرکت های موجود در بورس اوراق بهادار تهران طی سال های ۱۳۸۶ الی ۱۳۹۱ نشان می دهد که:

 

• فرضیه اصلی۱: بین اقلام تعهدی غیرعادی و هزینه معاملات سهام رابطه معنی داری وجود دارد.

نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه اصلی اول با استفاده از مدل مربوطه نشان می دهد که فرضیه فوق تایید شد یعنی بین اقلام تعهدی غیر عادی و هزینه معاملات سهام رابطه معنیداری وجود دارد زیرا ضریب برآورد شده برای متغیر اقلام تعهدی غیر عادی در مدل رگرسیون چند متغیره تحقیق برابر با ۰٫۰۰۲۷ است که با توجه به سطح معنیداری ضرایب در جدول (۴-۸) نیز مشاهده میشود که ضریب برآورد شده در سطح اطمینان ۹۵% معنیدار است چون سطح معناداری آن برابر با ۰٫۰۰۰۳است که کمتر از ۵% است و این به معنای وجود رابطه معنادار بین اقلام تعهدی غیر عادی و هزینه معاملات سهام است و نشان دهنده تایید فرضیه اصلی۱ تحقیق می باشد، همچنین علامت ضریب اقلام تعهدی غیر عادی مثبت می باشد و این نشان دهنده رابطه مستقیم با هزینه معاملات می باشد یعنی با افزایش اقلام تعهدی غیرعادی، هزینه معاملات هم افزایش می یابد. برای بررسی استقلال خطاها از آزمون دوربین-واتسون استفاده شده است که آماره این آزمون در فرضیه اول ۲٫۳۵ می باشد و چون در بازه ۵/۱تا۵/۲ می باشد، نشان دهنده استقلال خطاها می باشد. احتمال آماره F فیشر در این فرضیه نشان دهنده معنادری کل مدل رگرسیون می باشد.این نتیجه با تحقیقات قبلی صورت گرفته توسط کی آن هوآ لی[۹۴] در سال (۲۰۱۳) و لافوند و همکاران[۹۵] در سال ( ۲۰۰۷ ) و گوپتا و همکاران[۹۶] در سال (۲۰۰۹) و مراد زاده فرد و همکاران در سال (۱۳۸۹) و سایرین براساس مبانی نظری و پیشینه تحقیق ارائه شده در فصول قبل قابل مقایسه می باشد.
۵-۲-۲نتایج فرضیه اصلی دوم

 

• فرضیه اصلی۲: بین اقلام تعهدی عادی و هزینه معاملات سهام رابطه معنی داری وجود دارد.

نتایج تحقیق نشان میدهد که بین اقلام تعهدی عادی و هزینه معاملات سهام رابطه معنی داری وجود ندارد. و این به معنای رد این فرضیه در جامعه آماری این تحقیق است. با توجه به اینکه سطح معنی داری برای اقلام تعهدی عادی به عنوان متغیر مستقل برابر با ۰٫۵۲ است و این مقدار در سطح اطمینان ۹۵% از سطح خطای مورد پذیرش در این تحقیق بیشتر است و این به معنای معنادار نبودن این ضریب در سطح خطای ۵% می باشد. و نشان دهنده این مطلب می باشد که بین اقلام تعهدی عادی و هزینه معاملات سهام رابطه معناداری وجود ندارد. و نشانه رد فرضیه اصلی ۲ تحقیق می باشد. این نتیجه با تحقیات قبلی صورت گرفته توسط کی آن هوآ لی در سال ( ۲۰۱۳ ) و گوپتا و همکاران در سال (۲۰۰۹) و مراد زاده فرد و همکاران در سال ( ۱۳۸۹ ) و سایرین براساس مبانی نظری و پیشینه تحقیق ارائه شده در فصول قبل قابل مقایسه می باشد.
۵-۲-۳ نتیجه گیری کلی:
تایید فرضیه اول تحقیق مبتنی بر رابطه بین اقلام تعهدی غیرعادی بر هزینه معاملات سهام بر اهمیت افشای اطلاعات و روشهای افشاء می افزاید. گزارشگری مالی از طریق افشای شفاف اطلاعات مالی شرکتها می تواند عدم تقارون اطلاعاتی را کاهش داده و تخصیص بهینه منابع (انتخاب درست به جای گزینش نادرست، کارایی عملکرد شرکت، تلاش مدیریت در راستای حفظ منافع سهامداران به جای کم کاری یا خطر اخلاقی را در پی داشته باشد. ایفای این نقش حسابداری به توسعه اقتصادی کمک می کند. شفافیت اطلاعاتی به ویژه شفافیت سود شرکت و به طبع اجزای آن اعمم از اقلام تعهدی، یکی از عوامل تأثیرگذار بر تصمیم گیری سهامداران و کاهش مخاطره اطلاعاتی است. از طرفی هزینه معاملات سهام هم مبنای بسیاری از تصمیم گیری های شرکت است و شرکتها به دنبال کاهش آن هستند. شواهد به دست آمده ار آزمون فرضیه های تحقیق نشان می دهد، ضریب اقلام تعهدی غیر عادی در مدل رگرسیون مثبت و معنی دار بوده است و اقلام تعهدی غیر عادی با هزینه معاملات رابطه مثبت و معنی داری دارد. و نتایج حاصل از فرضیه اصلی دوم رابطه معنی دار بین اقلام تعهدی عادی و هزینه معاملات سهام را نشان نمی دهد.
۵-۳ پیشنهادها
پس از انجام مراحل یک تحقیق علمی، اگر تحقیق در یک روند سیستماتیک و پژوهشگرانه صورت گرفته باشد، محقق محققاً می تواند نظراتی را هم در مورد یافته ها و نتایج تحقیق و هم راه کارها و پیشنهاد هایی را به منظور بهبود و بسط پژوهش های آتی بیان کند. بدین سبب در ادامه پیشنهاد هایی مطابق با نتایج تحقیق و همچنین برای پژوهش های آتی ارائه می شود.
۵-۳-۱پیشنهادهای حاصل از نتایج پژوهش

 

1. نتایج حاصل از آزمون فرضیه ها بیانگراثر اجزای اقلام تعهدی بر هزینه معاملات سهام شرکت های مورد بررسی است. لذا به سرمایه گذاران توصیه می شود از اطلاعات مذکور به همراه سایر اطلاعات برای اخذ تصمیمات بهینه استفاده نمایند.

 

1. از آنجاکه ممکن است مدیران اقلام تعهدی را به منظور مدیریت سود فرصت طلبانه دستکاری کنند، شناخت دقیق عوامل زمینه ساز رفتارهای فرصت طلبانه مدیران می تواند نتایج بهتری را به همراه داشته باشد لذا به سرمایه گذاران توصیه می شود با دقت بیشتری نسبت به تغییرات اقلام تعهدی واکنش نشان داده، و سایر اقلام مندرج در ترازنامه و صورت سود و زیان را نیز مد نظر قرار دهند.

۵-۳-۲ پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی

 

1. برای محاسبه اجزای اقلام تعهدی از مدل تعدیل شده جونز در این پژوهش استفاده شد. پیشنهاد می شود در پژوهشهای آتی سایر مدل های اندازه گیری برای این اقلام به کار رود و نتایج آن با یافته های پژوهش حاضر مقایسه گردد.

 

1. این پژوهش در سطح کل صنایع انجام شده و اجرای آن در سطح هر صنعت ممکن است به نتایج متفاوتی برای هر صنعت منجر شود.

 

1. در تحقیق حاضر به بررسی اقلام تعهدی به تفکیک (اقلام تعهدی عادی و غیرعادی) پرداخته شد. پیشنهاد می شود در تحقیق دیگری اقلام نقدی سود مورد بررسی قرار گیرد.

 

wpadminbar" style="box-sizing: inherit; font-size: 13px; line-height: 32px; direction: rtl; color: #cccccc; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont,;">

• حسابداری ،سال دوم، شماره ۳، صص ۱۱۶- ۱۰۱

۲۸٫مشایخی،ب.مهرانی،س.مهرانی،ک.کرمی،غ.۱۳۸۴،“نقش اقلام تعهدی اختیاری در مدیریت سود شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران”، بررسی حسابداری و حسابرسی،شماره۴۲، صص۷۴-۶۱

 

29. موسی نژاد ف، ۱۳۸۹، “نقش اقلام تعهدی و جریانات نقدی در تبیین بازده سهام” پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد.

 

29. مهرانی،س.بهبهانی نیا،پ.۱۳۸۹، “اقلام تعهدی و بازده آتی سهام با تاکید بر مالکیت سهامداران نهادی و اداره شرکت“، تحقیقات حسابداری، شماره۲، صص۵۵-۳۸

۳۱٫مهرانی،ک.ابراهمیمی،ع.حلاج،م.۱۳۸۹، “بررسی رابطه بین اقلام تعهدی غیر منتظره و محافظه کاری در حسابداری در بورس اوراق بهادار تهران” بررسی های حسابداری و حسابرسی، دوره۱۸، شماره۶۳، صص۱۱۳-۱۲۸
۳۲٫ناظمی زاده، م. ۱۳۹۲،”معیاری های جایگزین برای اقلام تعهدی“،پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشگاه آزاد یزد .
۳۳٫هاشمی،ع.بهزادفر،ف.۱۳۸۹، “ ارزیابی رابطه محتوای اطلاعاتی اقلام تعهدی و نسبت های مالی منتخب با قیمت سهام”، مجله پژوهش های حسابداری مالی، سال سوم، شماره اول، صص۷۶-۵۵٫
منابع انگلیسی:
۱٫Ascioglu, A., Hegde, P., Krishnan, V. & McDermott, B. (2011). Earnings management and market liquidity. Rev Quant Finan Acc.10. 9.

 

2. Ashiq Ali et al (2000).”Accruals and future stock returns:Test of naïve investor Hypothesis”.Journal of Accoumting,Auditing&Finance, Vol.15,No

 

2. Bachtiar, S. (2008). Accrual and Information Asymmetry. Field Research: Accounting. University of Indonesia.

 

2. . Barth, M., Cram, D., & Nelson, K. (2001). “Accruals and the Prediction of Future Cash Flows”. The Accounting Review, Vol.76, Pp.27–۵۸٫

۵٫Chung H.,, Sheu H., and Wang J., (2009),“Do firms’ earnings management practices affect their equity liquidity?”, Finance ResearchLetters 6, pp.152–۱۵۸٫
۶٫Comiskey and Charles W. Mulford, (2008), “Negative Goodwill: Issues of Financial Reporting and Analysis Under Current and Proposed Guidelines”, Journal of Applied Research in Accounting and Finance (JARAF), Vol. 3, No. 1, p: 33-42.

 

7. . DeAngelo ,L,1986,”Accounting numbers as market valuation substitutes :A study of management buyouts of public stockholders” , The Accounting Review,No.61

۸٫Dechow, P., Sloan, R., Sweeney, A., 1995.”Detecting earning management”, The Accounting Review 70, 193-225.

 

9. Defond L Mark,Chul W,Park.1997.”Smoothing Income in anticipation of future earnings”,Jornal of Accounthng and Economics Vol.23.

۱۰٫Dimitropoulos, P. and D. Asteriou, (2009), “The Value Relevance of Financial Statements and Their Impact on Stock Prices, Evidence from Greece”, Managerial Auditing Journal, Vol. 24, No. 3, pp. 248-265.

 

11. Fridson, M. and Alvarez, F. (2002). “Financial Statement Analysis – A Practitioner’s Guide. John Wiley and Sons”,New York, P: 85-120.

۱۲٫Gray, Philip; Ping-sheng koh & Yen H Tang (2009), “Accruals Quality, Information Risk and Cost of Capital: Evidence from Australia”, Journal of Business Finance & Accounting Oxford. Vol.36.Iss.P 51.

 

13. Healy ,P,1985,”The effect of bonus schemes on accounting decisions” journal of Accounting and Economics ,No7 ,p.p,85-107

.
۱۴٫Hirshleifer, David.ei Hou & Seiw Hong Teoh,(2009),”accrual, cash flows, and aggregate stock returns“Journal of financial economic,91,pp.389-406.

 

15. Jones ,J, 1991,”Earning management during import relief investigations journal of Accounting Research” ,No29,1991,p.p,193-228

 

wpadminbar" style="box-sizing: inherit; font-size: 13px; line-height: 32px; direction: rtl; color: #cccccc; font-family: -apple-system, BlinkMacSystemFont,;">

• دانش مربوط به تکلیف یا موضوع یادگیری، از قبیل اطّلاعات مربوط به سطح دشواری موضوع یادگیری و مقدار کوشش مورد نیاز برای یادگیری آن.

 

• دانش مربوط به راهبرد های یادگیری و چگونگی استفاده درست از آنها.

مهمترین امتیاز دانش فراشناختی این است که یادگیرنده را قادر می سازد تا لحظه به لحظه از فعّالیت یادگیری خود و چگونگی پیشرفت کارش آگاه باشد و هم نقاط قوت و ضعف خودش را تشخیص دهد (سیف،۱۳۸۷، ص۲۸۵).
تنظیم و کنترل از دیگر فرایندهای فراشناختی است که فرایندهای تفکّر فرد را در موقعیت یادگیری هدایت می کند.
کنترل کننده های فراشناخت یا خود تنظیمی عبارتند از: برنامه ریزی، نظارت، تنظیم و باز بینی (جکوبز و پاریس[۱۷]، ۱۹۸۷).
برنامه ریزی یا طرح ریزی: برنامه ریزی مستلزم تعیین هدف برای مطالعه است،مثلا، در مطالعه ی اجمالی موضوعات، سوالاتی مشخص می شود که یادگیرنده می تواند معلوم کند چگونه به انجام تکلیف مبادرت ورزد. همینطور دانش آموز باید طرحی کلّی برای یادگیری داشته باشد: آنها هنگام مطالعه و کلاس درس یادداشت بر می دارند، مدت نیاز به مطالعه را پیش بینی می کنند، یادداشت هایشان را مرور و در صورت ضرورت، گروه های مطالعه را سازمان دهی می کنند. همچنین آنها انواع دیگری از رفتارهای خود تنظیمی را به کار می برند و در صورت لزوم به منابعی غیر از کتاب های درسی مراجعه می کنند. یادگیرندگان در این فرایند کاملا فعّالند نه منفعل.

 

1. راهبرد نظارت: راهبرد نظارت شامل پی گیری و توجه به هنگام خواندن متن، سؤال کردن از خود درباره موضوعات و نظارت کردن بر سرعت و زمانی است که خواندن یک متن نیاز دارد. روان شناسان شناختی معتقدند، فقدان یا کمبود دانش یادگیرندگان درباره توجه و عوامل تأثیر گذار بر آن، مهم تر و اساسی تر از فقدان یا کمبود دانش آنها در مورد مطالب درسی است. به عبارت دیگر، چنانچه فراگیران، اطّلاعاتی درباره توجه و سایر عوامل تسهیل کننده یادگیری داشته باشند و مهارت هایی در این زمینه کسب کنند، یادگیری دروس مختلف نیز برای آنها آسان خواهد شد. در این شرایط، نگرانی معلمان درباره بی توجهی دانش آموزان و مشکلات یادگیری آنها نیز کاهش می یابد. این دانش آموزان می توانند مهارت های فراشناختی را در خانه و مدرسه برای بهبود یادگیری خود به کار گیرند.

 

1. راهبرد تنظیم: راهبرد نظم دهی با راهبرد نظارت و برنامه ریزی در ارتباط است. به عنوان مثال، هنگامی که یادگیرندگان بخشی از متن را نفهمند و نتوانند به سوالات خاص جواب دهند، دوباره قسمت های قبل را بازخوانی و مرور می کنند. در این شرایط، سرعت خواندن یادگیرنده به دلیل مشکل بودن یا نا آشنایی با موضوع کاهش می یابد. بنابراین راهبرد تنظیم به دانش آموزان کمک می کند تا چگونگی مطالعه خود را اصلاح کنند، دوباره مرور و نقایص درک و فهم خود را بر طرف کنند (کدیور،۱۳۸۷، صص۱۸۳-۱۸۴ – ۱۸۵).

 

پس برای اینکه دانش آموزان به یادگیری نحوه یادگیری دست یابند باید فرد با آگاهی از فرایندهای شناختی و موفقیت در حل مسائل به تدریج در فعّالیت های شناختی اش فعّال تر و مؤثر تر می شود و در می یابد بعضی قواعد، او را در حل مسائل یاری می کنند، سپس با استفاده از آن قواعد و رسیدن به نتیجه، راهبرد ها را جست و جو کرده و آنها را به کار می برد؛ بنابراین به تدریج راه حل های نادرست را کنار گذاشته و توجه فرد به موارد مشکل تر و دقیق تر جلب می شود (هال ^[۱۸]، ۱۹۹۹).
به خوبی می توان نظریه سازنده گرایی و مفهوم فراشناخت را در هنگام ربط آنها به برنامه درسی و تدریس ملاحظه کرد. می توان چنان تدریس کرد که به طور دائم فرایند “یادگیری نحوه ی یادگیری” مورد توجه قرار گیرد (جویس و همکاران،۱۳۸۸،ص ۴۳).
در شیوه های آموزشی مبتنی بر ساختن گرایی، دانش آموزان به یادگیری معنادار و سطح بالا مشغول می شوند (مصرآبادی و همکاران، ۱۳۸۸). حال باید دید یادگیری معنادار چیست و چگونه می توان به آن دست یافت.
یکی از نظریه های شناختی که با یادگیری آموزشگاهی ارتباط نزدیکی دارد نظریه یادگیری معنی دار کلامی^[۱۹] است. واضع این نظریه دیوید آزوبل است. در نظریه آزوبل، همانند سایر نظریه های شناختی، ساخت شناختی و تغییراتی که بر اثر یادگیری در آن صورت می گیرد اساس یادگیری را تشکیل می دهند. در این نظریه ساخت شناختی عبارت است از مجموعه ای از اطّلاعات، مفاهیم، اصول، و تعمیم های سازمان یافته ای که فرد قبلاً در یکی از رشته های دانش آموخته است. به طور کلّی، ساخت شناختی بر دانش کلّی فرد در یک زمینه بخصوص علمی و تحصیلی دلالت می کند. بنا به این نظریه، ساخت شناختی هر فرد به صورت یک هرم فرضی درست شده است که در آن کلّی ترین مفاهیم و مسائل در رأس هرم قرار دارند، و مفاهیم و مطالبی که از کلیّت و جامعیّت کمتری برخوردارند در میانه هرم، و بیشترین مقدار اطّلاعات جزئی و دانش واقعیّت های مشخص در قاعده ی این هرم واقع اند. در این هرم یا سلسله مراتب ساخت شناختی، هر مطلب از مطالبی که پایین تر از آن قرار دارند کلّی تر، انتزاعی تر، و خلاصه تر است. وقتی که اطّلاعات و یادگیری های فرد در یک زمینه تحصیلی به میزان قابل توجهی گسترش یابد منجر به ایجاد یک چنین هرم ساخت شناختی می شود. در روش آموزشی آزوبل پیش سازمان دهنده

۳/۲۱

 

۷/۰

 

 

پس آزمون

 

۳۰

 

۸۸/۴

 

۸۹/۱۴

 

۷۱/۰

 

همان طور که در جدول ۳-۳ مشاهده می شود پایایی پیش آزمون ۷/۰ می باشد. در این جدول همچنین پایایی پس آزمون نیز همان طور که دیده می شود ۷۱/۰ به دست آمده است.
۳-۸-۲ روایی : منظور از روایی[۵۶] آن است که ابزار اندازه گیری واقعاً خصیصه ی مورد نظر را می سنجد و روایی شرط لام و کافی است. به عبارتی منظور از روایی آزمون این است که آیا یک وسیله برای اندازه گیری آنچه مورد نظر بود مناسب است یا نه؟ و به این سوال پاسخ می دهد که ابزار اندازه گیری تا چه حد خصیصه ی مورد نظر را می سنجد (سیف، ۱۳۸۳).
برای سنجش روایی پیش آزمون و پس از آزمون از روایی محتوایی و روایی ملاکی استفاده شد. بدین منظور جدول مشخصات پیش آزمون (کتاب علوم تجربی پنجم) و جدول مشخصات فصل های ۶ و ۷ کتاب علوم تجربی ششم ابتدایی (مطالب تدریس شده در طول تحقیق) تهیه گردید (جدول ۳-۴ و جدول ۳- ۵ پیوست تحقیق می باشد). و همچنین برای روایی ملاکی همبستگی نزدیک ۷۲/۰ بین نمرات کلاسی دانش آموزان در درس علوم تجربی برای پیش آزمون و ۷/۰ برای پس آزمون بدست آمد.
بدین منظور در ابتدا با توجه به جدول مشخصات برای هر یک از سطوح یادداری و درک و کاربست تعداد ۱۰ سؤال و در مجموع ۳۰ سؤال طراحی شد و قبل از اجرای اصلی در یک کلاس ۳۰ نفری از دانش آموزان کلاس ششم دبستان نبوت شهر خوی (مدرسه ای به غیر از گروه های کنترل و آزمایش) اجرا شد و پایایی آزمون ها محاسبه گردید. و اشکالات آزمون ها بر طرف شد و بعد پیش آزمون قبل از شروع تحقیق و پس آزمون پس از اجرای تحقیق در گروه های کنترل و آزمایش اجرا شد.
۳-۹ روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این تحقیق به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی استفاده شده است.در بخش آمار توصیفی از محاسبه فراوانی، میانگین و انحراف معیار استفاده شده است و در بخش آمار استنباطی آزمون لون و آزمون تحلیل واریانس اختلاف نمرات پیش آزمون از پس آزمون و MANOVA استفاده شده است. داده ها در این تحقیق وارد رایانه و از طریق نرم افزار آماری spss20 مورد تحلیل قرار گرفت.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه
در این فصل به تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش پرداخته شده است. ابتدا اطلاعات توصیفی مربوط به آزمودنیهای پژوهش ارائه شده است و سپس با استفاده از آزمون تجزیه و تحلیل واریانس فرضیات پژوهش مورد آزمون قرار گرفتهاند.
۴-۲ داده های توصیفی
در این بخش به توصیف آماری داده ها می پردازیم.
جدول۴-۱: آماره های توصیفی نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه آزمایش در علوم تجربی

 

 

 

 

 

 

 

 

واریانس			انحراف استاندارد			میانگین			تعداد	آزمون
کاربست