چکیده

این پژوهش تلاشی برای شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر بر ارزشگذاری دانشفنی در صنایع راهبردی کشور است. با توجه به ماهیت فناورمحور بودن این صنایع، دانش فنی به عنوان یکی از عوامل نامشهود فناوری یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین انواع منابع و دارایی‌های نامشهود محسوب میشود. در راستای اهداف پژوهش مبنی بر شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر بر ارزشگذاری دانشفنی، ابتدا سعی شده با تبیین و مفهومشناسی دانشفنی، عوامل و معیارهای مناسب برای ارزشگذاری آن از ادبیات موضوع استخراج شوند. در ادامه به منظور تحقق اهداف و بررسی فرضیههای پژوهش، از طریق روش نمونهگیری چندمرحلهای تعداد دو سازمان صنعتی از محدودۀ اجرایی پژوهش انتخاب شدند. سپس با طراحی پرسشنامههای مناسب با اهداف پژوهش، دادههای موردنظر جمعآوری گردید. سپس با تجزیه و تحلیل دادههای پژوهش تعداد نوزده عامل به عنوان عوامل موثر در ارزشگذاری تعیین شدند که بر اساس این عوامل سه فرضیۀ پژوهش از طریق آزمون کای دو مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان نیز با توجه به پذیرش هر سه فرضیه موردنظر اهمیت نسبی هر یک از عوامل موثر بر ارزشگذاری دانش فنی از طریق اجرای تکنیک سلسله مراتبی تعیین گردید.

مقدمه

با توجه به رشد فزایندۀ اهمیت و نقش دارایی‌های نامشهود در خلق ارزش، در حال حاضر موضوع مدیریت و ارزشگذاری داراییهای نامشهود در سازمانهای کنونی از اهمیت زیادی برخوردار شده است؛ که در همین راستا در حال حاضر ارزش‌گذاری دارایی‌های نامشهود در صنایع استراتژیک کشور اهمیت زیادی یافته است. بر این اساس، در حال حاظر تلاش‌‌های زیادی در جهت ارزش‌گذاری این دارایی‌های انجام شده است. اما از آن‌جایی که این دارایی‌ها، ماهیتی نامشهود دارند ارزش‌گذاری آن‌ها امری مشکل است. همچنین مشکل دیگری که در زمینۀ ارزشگذاری آنها وجود دارد، تنوع و تعدد انواع و مصادیق این داراییها در سازمانها هستند.

از این رو، در ارزشگذاری دارایی‌های نامشهود ابتدا باید آنچه که قرار است ارزشگذاری شود مشخص گردد. بر این اساس با توجه به فناوریمحور بودن صنایع راهبردی موردنظر، دانش فنی به عنوان یکی از مهم‌ترین و راهبردی‌ترین انواع این دارایی‌ها شناخته میشود. در این راستا به منظور ارزشگذاری دانش فنی، این پژوهش درصدد است تا با شناسایی و رتبهبندی عوامل موثر بر ارزشگذاری این دانش، گامی در جهت ارزشگذاری دانش فنی در این صنایع بردارد.

در راستای تحقق اهداف موردنظر، در پژوهش ابتدا به مفهومشناسی دانش فنی پرداخته و با بهرهگیری از مطالب بررسی شده، ماهیت و ابعاد آن تعیین میگردد. سپس با بررسی روشهای ارزشگذاری این دانش، عوامل و معیارهای مناسب برای ارزشگذاری دانشفنی انتخاب میگردند. در ادامه با انجام مطالعات میدانی و تجزیه و تحلیل دادههای جمعآوری شده به بررسی موثر بودن این عوامل از دیدگاه پاسخدهندگان پرداخته و در نهایت اهمیت نسبی و وزن هر یک از این عوامل در ارزشگذاری دانش فنی تعیین میگردد.

کلیات تحقیق

1-1. بیان مساله

تحولات سریع جهانی بر پیشرفت‌های سریع و شگرف علوم و فناوری، عرصۀ رقابت و حضور موثر در صحنه را برای تمامی کشورها بسیار دشوار نموده است (ملکی‌فر, 1382). بطوریکه هماکنون در فضای کسب و کار و اقتصادی کشور‌ها، شاهد رشد فزایندۀ اهمیت دارایی‌های نامشهود میباشیم (Owens, 2010). در حال حاظر مزیت رقابتی سازمان‌ها دیگر بر پایه دارایی‌های مشهود آن‌ها نیست؛ و آن چیزی که امروزه سازمان‌‌ها را در صحنه اقتصاد کنونی رقابت‌پذیر می‌نماید دارایی‌های نامشهود آنها است (عالمتبریز و همکاران، 1388). بر اساس تحقیقات کندریک[1]، در سال 1929 نسبت داراییهای نامشهود به داراییهای مشهود 30 به 70 بوده که در سال 1990 این نسبت به میزان 63 به 37 رسیده است (عالمتبریز و همکاران، 1388). از سوی دیگر لو[2] عقیده دارد که فقط در حدود 10 تا 15 درصد کل ارزش بازاری شرکت‌ها از دارایی‌های مشهود فیزیکی است و دارایی‌های نامشهود در حدود 85 درصد کل ارزش بازاری شرکت‌ها را تشکیل می‌دهد (عالمتبریز و همکاران، 1388). با توجه به سهم بالای این دارایی‌ها در ارزش بازاری سازمان‌ها، هم اکنون مدیریت و ارزش‌گذاری دارایی‌های نامشهود، به عنوان محرک‌های اصلی خلق ارزش در سازمان، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بر این مبنا، هم اکنون در صنایع راهبردی کشور شاهد وقوع رویکرد نوینی میباشیم. این رویکرد که بر اساس حرکت این صنعت برای تبدیل شدن به صنایع دانشبنیان در مقابل صنایع راهبردی کارخانه محور و ایجاد و بکارگیری حداکثری از ظرفیت داراییهای نامشهود شکل گرفته است. از مهمترین راهبردهای تحقق این حرکت، شکل‌گیری و استفاده از ظرفیت شبکه‌های همکار صنعتی و تحقیقاتی، و برون‌سپاری برخی فعالیت‌های غیر راهبردی می‌باشد. یکی از چالش‌های پیش‌رو در پیشبرد این حرکت، نامشخص بودن ارزش و اهمیت این‌ دارایی‌ها در سازمان می‌باشد؛ که ارزشگذاری داراییهای نامشهود در صنایع راهبردی کشور را به موضوعی مهم تبدیل کرده است. بر این اساس از آنجایی که دانشفنی به عنوان یکی از مهمترین این داراییهای سازمانی محسوب میشود، ارزشگذاری آن از اهمیت و اولویت ویژهای برخوردار است. بر این اساس شناسایی و تعیین معیارهایی برای ارزشگذاری این دانش، چالشی اساسی پیشروی دستاندرکاران این موضوع در صنایع راهبردی کشور است.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.

موضوعات: بدون موضوع لینک ثابت

فید نظر برای این مطلب