پایان نامه تأثیر سرمایه فکری در کاهش احتمال وقوع آشفتگی مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران |
 |
دانشگاه آزاد اسلامی
واحد علوم تحقیقات سمنان
دانشکده حسابداری و مدیریت
پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد « M.A »
گرایش حسابداری
عنوان :
تأثیر سرمایه فکری در کاهش احتمال وقوع آشفتگی مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
استاد راهنما :
دکترخسرو فغانی ماکرانی
استاد مشاور :
دکتر مجتبی مشدئی
زمستان 92
برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود
(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)
تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :
(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است
فهرست مطالب
عناوین صفحه
فصل اول : کلیات تحقیق
1-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………..2
1-2- تعریف و بیان مسأله تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….2
1-3- اهمیت و ضرورت انجام تحقیق …………………………………………………………………………………………………3
1-4- اهداف پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………..4
1-5- پرسش ها و فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………………………5
1-5-1- پرسش های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………5
1-5-1-1- پرسش اصلی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………5
1-5-1-2- پرسش های فرعی تحقیق ………………………………………………………………………………………………….5
1-5-2- فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………….6
1-5-2-1- فرضیه اصلی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………6
1-5-2-2- فرضیه های فرعی تحقیق ………………………………………………………………………………………………….6
1-6- قلمرو تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………………6
1-6-1- دوره زمانی انجام تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….6
1-6-2- مکان انجام تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………..6
1-6-3- قلمرو موضوعی تحقیق …………………………………………………………………………………………………………7
1-7- متغیرهای تحقیق و شاخص های اندازه گیری آن ها ……………………………………………………………………..7
1-7-1- متغیروابسته ………………………………………………………………………………………………………………………….7
1-7-2- متغیرمستقل …………………………………………………………………………………………………………………………8
1-7-3- متغیر کنترل ………………………………………………………………………………………………………………………11
1-8- بیان مدل تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………..12
1-9- تعریف واژه های کلیدی ………………………………………………………………………………………………………….14
1-10- جنبه های جدید و نوآوری تحقیق ………………………………………………………………………………………….17
1-11- کاربرد نتایج تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………17
1-12- ساختار کلی تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………17
فصل دوم : مبانی و پیشینه تحقیق
2-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………19
2-2- تعریف سرمایه فکری ……………………………………………………………………………………………………………..19
2-3- سیر تاریخی توسعه مفهوم و کاربرد سرمایه فکری ………………………………………………………………………22
2-4- دلایل اندازه گیری سرمایه فکری ………………………………………………………………………………………………25
2-5- اجزای سرمایه فکری ………………………………………………………………………………………………………………26
2-5-1- سرمایه انسانی ……………………………………………………………………………………………………………………27
2-5-2- سرمایه ساختاری ………………………………………………………………………………………………………………..28
2-5-3- سرمایه مشتری (سرمایه بازار ) …………………………………………………………………………………………….28
2-5-4- سرمایه نوآوری ………………………………………………………………………………………………………………….29
2-6- روش های اندازه گیری سرمایه فکری ………………………………………………………………………………………29
2-6-1- کیوی توبین ……………………………………………………………………………………………………………………….29
2-6-2- حسابداری منابع انسانی ………………………………………………………………………………………………………30
2-6-3- ترازنامه نامرئی …………………………………………………………………………………………………………………..30
2-6-4- کارت ارزیابی متوازن ………………………………………………………………………………………………………….31
2-6-5- سرمایه فکری مستقیم …………………………………………………………………………………………………………32
2-6-6- جهت یابی اسکاندیا ……………………………………………………………………………………………………………32
2-6-7- حسابداری و هزینه یابی منابع انسانی ……………………………………………………………………………………33
2-6-8- کارگزار تکنولوژی ……………………………………………………………………………………………………………..33
2-6-9- کنترل دارایی نامشهود …………………………………………………………………………………………………………34
2-6-10- ارزش افزوده اقتصادی ………………………………………………………………………………………………………34
2-6-11- ارزش بازار به دفتر …………………………………………………………………………………………………………..35
2-6-12- ارزش نامشهود محاسبه شده ……………………………………………………………………………………………..36
2-6-13- جستجوگر ارزش ……………………………………………………………………………………………………………..37
2-6-14- نتایج امتیازی زنجیره ارزش ……………………………………………………………………………………………….37
2-7- فرمول های محاسباتی و روش های کمی جهت محاسبه ارزش سرمایه های فکری ………………………..38
2-8- طبقه بندی روش های اندازه گیری سرمایه فکری ……………………………………………………………………….39
2-8-1- طبقه اول : روش های سرمایه فکری مستقیم ………………………………………………………………………….39
2-8-2- طبقه دوم : روش های سرمایه گذاری بازار ……………………………………………………………………………40
2-8-3- طبقه سوم : روش های بازگشت روی دارایی ها …………………………………………………………………….40
2-8-4- طبقه چهارم : روش های کارت امتیازی ………………………………………………………………………………..40
2-9- زنجیره ارزش ………………………………………………………………………………………………………………………..40
2-9-1- فعالیت های اصلی زنجیره ارزش ………………………………………………………………………………………….41
2-9-2- فعالیت های پشتیبانی زنجیره ارزش …………………………………………………………………………………….42
2-10- مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………………………………………..44
2-11- زمینه های پدیداری مدیریت دانش …………………………………………………………………………………………45
2-12- انواع دانش ………………………………………………………………………………………………………………………….45
2-13- مفهوم مدیریت دانش ……………………………………………………………………………………………………………46
2-14- مدیریت موفق سرمایه فکری ………………………………………………………………………………………………….47
2-15- الگوی ارزش افزوده اقتصادی ………………………………………………………………………………………………..48
2-16- آشفتگی مالی ……………………………………………………………………………………………………………………….49
2-17- علل مشکلات مالی ………………………………………………………………………………………………………………51
2-18- میزان ناکامی ها و شکست های تجاری …………………………………………………………………………………..52
2-19- هزینه آشفتگی مالی ………………………………………………………………………………………………………………53
2-20- آشفتگی مالی و منابع نقدی نگهداری شده ……………………………………………………………………………….54
2-21- مدل آلتمن برای پیش بینی آشفتگی مالی …………………………………………………………………………………55
2-22- پیشینه تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………….59
2-22-1- سرمایه فکری ………………………………………………………………………………………………………………….59
2-22-1-1- پیشینه تحقیق خارجی …………………………………………………………………………………………………..59
2-22-1-2- پیشینه تحقیق داخلی …………………………………………………………………………………………………….63
2-22-2- آشفتگی مالی………………… ………………………………………………………………………………………………..66
2-22-2-1- پیشینه تحقیق خارجی …………………………………………………………………………………………………..66
2-22-2-2- پیشینه تحقیق داخلی …………………………………………………………………………………………………….68
2-23- مقایسه تحقیق با تحقیقات داخلی و خارجی صورت گرفته ………………………………………………………..72
فصل سوم : روش تحقیق
3-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………74
3-2- فرضیه تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………..74
3-3- فرضیه های مربوط به تحقیق ……………………………………………………………………………………………………75
3-4- قلمرو زمانی، مکانی و موضوعی تحقیق …………………………………………………………………………………….76
3-4-1- قلمرو زمانی ………………………………………………………………………………………………………………………76
3-4-2- قلمرو مکانی ……………………………………………………………………………………………………………………..76
3-4-3- قلمرو موضوعی تحقیق ……………………………………………………………………………………………………….76
3-5- روش و ابزار گردآوری داده ها …………………………………………………………………………………………………76
3-6- جامعه آماری …………………………………………………………………………………………………………………………77
3-7- روش تحقیق ………………………………………………………………………………………………………………………….78
3-8- متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………….79
3-8-1- متغیر وابسته ………………………………………………………………………………………………………………………79
3-8-2- متغیر مستقل ………………………………………………………………………………………………………………………80
3-8-3- متغیر های کنترلی تحقیق …………………………………………………………………………………………………….82
3-9- بیان مدل تحقیق ……………………………………………………………………………………………………………………..83
3-10- آمار توصیفی ……………………………………………………………………………………………………………………….85
3-11- آزمون های پیش فرض رگرسیون …………………………………………………………………………………………..85
3-11-1- آزمون نرمال بودن …………………………………………………………………………………………………………….85
3-11-2- آزمون معنادار بودن …………………………………………………………………………………………………………..86
3-11-2-1- آزمون معنادار بودن رگرسیون ………………………………………………………………………………………..86
3-11-2-2- آزمون معنادار بودن ضرایب …………………………………………………………………………………………..87
3-11-3- آزمون دوربین ـ واتسون ……………………………………………………………………………………………………87
3-11-4- نمودارهای پراکنش باقیمانده در مقابل مقادیر برآورد شده ……………………………………………………..88
3-11-5- آزمون هم خطی ……………………………………………………………………………………………………………….88
3-12- مراحل آزمون فرضیه های آماری ……………………………………………………………………………………………89
3-13- خلاصه فصل ……………………………………………………………………………………………………………………….89
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل آماری
4-1- مقدمه ……………………………………………………………………………………………………………………………………91
4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق …………………………………………………………………………………………………91
4-3- آزمون های پیش فرض رگرسیون …………………………………………………………………………………………….96
4-3-1- آزمون نرمال بودن توزیع متغیر وابسته …………………………………………………………………………………..97
4-3-2- آزمون نرمال بودن خطاها …………………………………………………………………………………………………….99
4-3-3- آزمون هم خطی ……………………………………………………………………………………………………………….104
4-3-4- نمودارهای پراکنش …………………………………………………………………………………………………………..104
4-4- تجزیه و تحلیل مدل های تحقیق ……………………………………………………………………………………………107
4-4-1- آزمون فرضیه اصلی تحقیق ………………………………………………………………………………………………..108
4-4-2- آزمون فرضیه های فرعی تحقیق …………………………………………………………………………………………114
4-4-2-1- آزمون فرضیه فرعی اول ………………………………………………………………………………………………..114
4-4-2-2- آزمون فرضیه فرعی دوم ……………………………………………………………………………………………….119
4-4-2-3- آزمون فرضیه فرعی سوم ………………………………………………………………………………………………124
4-5- تحلیل نتایج ضریب همبستگی ……………………………………………………………………………………………….128
4-5-1- نتایج همبستگی بین سرمایه فکری و آشفتگی مالی ……………………………………………………………….129
4-5-2- نتایج همبستگی بین سرمایه ساختاری و آشفتگی مالی …………………………………………………………..131
4-5-3- نتایج همبستگی بین سرمایه انسانی و آشفتگی مالی ………………………………………………………………133
4-5-4- نتایج همبستگی بین سرمایه مشتری و آشفتگی مالی ……………………………………………………………..135
4-6- آزمون های تکمیلی تحقیق …………………………………………………………………………………………………….137
4-6-1- مقایسه میانگین سرمایه فکری (VAIC) در بین گروه های مختلف ……………………………………….142
4-6-2- مقایسه میانگین سرمایه مشتری( CEE) در بین گروه های مختلف …………………………………………143
4-6-3- مقایسه میانگین سرمایه انسانی ( HCE) در بین گروه های مختلف ………………………………………..144
4-6-4- مقایسه میانگین سرمایه ساختاری (SCE) در بین گروه های مختلف ……………………………………..145
4-7- نتیجه گیری …………………………………………………………………………………………………………………………147
شماره فرضیه ………………………………………………………………………………………………………………………………..147
شرح ……………………………………………………………………………………………………………………………………………147
نتیجه ……………………………………………………………………………………………………………………………………………147
فرضیه اصلی …………………………………………………………………………………………………………………………………147
تأیید فرضیه ………………………………………………………………………………………………………………………………….147
فرضیه فرعی اول …………………………………………………………………………………………………………………………..147
رد فرضیه ……………………………………………………………………………………………………………………………………..147
فرضیه فرعی دوم …………………………………………………………………………………………………………………………..147
تأیید فرضیه ………………………………………………………………………………………………………………………………….147
فرضیه فرعی سوم ………………………………………………………………………………………………………………………….147
تأیید فرضیه ………………………………………………………………………………………………………………………………….147
فصل پنجم : خلاصه ، نتیجه گیری و پیشنهادها
5-1- مقدمه …………………………………………………………………………………………………………………………………149
5-2- نتایج آزمون فرضیه های تحقیق ……………………………………………………………………………………………..150
5-2-1- بررسی فرضیه اصلی تحقیق ……………………………………………………………………………………………….150
5-2-2- بررسی فرضیه فرعی اول …………………………………………………………………………………………………..150
5-2-3- بررسی فرضیه فرعی دوم …………………………………………………………………………………………………..151
5-2-4- بررسی فرضیه فرعی سوم ………………………………………………………………………………………………….151
5-3- تفسیر نتایج …………………………………………………………………………………………………………………………152
5-4- محدودیت های تحقیق ………………………………………………………………………………………………………….155
5-5- پیشنهادات تحقیق …………………………………………………………………………………………………………………155
5-5-1- پیشنهادات به استفاده کنندگان از نتایج تحقیق ………………………………………………………………………155
5-5-2- پیشنهادات برای تحقیقات آتی ……………………………………………………………………………………………158
5-6- خلاصه فصل ……………………………………………………………………………………………………………………….159
منابع ومأخذ
الف) منابع فارسی ………………………………………………………………………………………………………………………….160
ب) منابع انگلیسی …………………………………………………………………………………………………………………………163
فهرست اشکال و جداول
عناوین صفحه
نگاره 2-1- سیرتکامل وتحول تاریخی سرمایه فکری …………………………………………………………………………..24
نگاره 2-2- مدل زنجیره ارزش پورتر ………………………………………………………………………………………………..41
جدول3-1- تعداد شرکت های حاضر در تحقیق …………………………………………………………………………………78
جدول4-1- آماره های توصیفی ………………………………………………………………………………………………………..92
جدول4-2- آمار توصیفی متغیرهای تحقیق به تفکیک وضعیت آشفتگی مالی شرکت ها …………………………..95
جدول4-3- بررسی نرمال بودن متغیر آشفتگی مالی …………………………………………………………………………… 98
جدول 4-4- توزیع خطاها در مدل اول تحقیق …………………………………………………………………………………100
جدول 4-5- توزیع خطاها در مدل دوم تحقیق …………………………………………………………………………………101
جدول 4-6- توزیع خطاها در مدل سوم تحقیق ………………………………………………………………………………..102
جدول 4-7- تزیع خطاها در مدل چهارم تحقیق ……………………………………………………………………………….103
جدول4-8- خلاصه نتایج مدل اصلی ………………………………………………………………………………………………109
جدول4-9- نتایج تحلیل واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………….109
جدول4-10- ضرایب مدل اصلی ……………………………………………………………………………………………………111
جدول4-11- خلاصه نتایج مدل فرضیه فرعی اول …………………………………………………………………………….115
جدول4-12- نتایج تحلیل واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………..115
جدول4-13- ضرایب مدل فرضیه فرعی اول ……………………………………………………………………………………116
جدول4-14- خلاصه نتایج مدل فرضیه فرعی دوم ……………………………………………………………………………119
جدول4-15- نتایج تحلیل واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………..120
جدول4-16- ضرایب مدل فرضیه فرعی دوم ……………………………………………………………………………………121
جدول4-17- خلاصه نتایج مدل فرضیه فرعی سوم …………………………………………………………………………..124
جدول4-18- نتایج تحلیل واریانس رگرسیون …………………………………………………………………………………. 125
جدول4-19- ضرایب مدل فرضیه فرعی سوم …………………………………………………………………………………..126
جدول4-20- ضرایب همبستگی پیرسون سرمایه فکری و آشفتگی مالی ……………………………………………….130
جدول4-21- ضرایب همبستگی پیرسون سرمایه ساختاری و آشفتگی مالی ………………………………………….132
جدول4-22- ضرایب همبستگی پیرسون سرمایه انسانی و آشفتگی مالی …………………………………………….134
جدول4-23- ضرایب همبستگی پیرسون سرمایه مشتری و آشفتگی مالی………………………………………………136
جدول4-24- نتیجه تقسیم بندی شرکت های نمونه به گروه های سه گانه…………………………………………… 138
جدول4-25- نتایج حاصل از آزمون تحلیل واریانس …………………………………………………………………………139
جدول4-26- بررسی میانگین متغیرهای سرمایه فکری،سرمایه مشتری،سرمایه انسانی وسرمایه ساختاری درمیان گروه های سه گانه …………………………………………………………………………………………………………………………141
جدول4-27- خلاصه نتایج فرضیه های تحقیق …………………………………………………………………………………147
چکیده:
این مقاله به بررسی تأثیر سرمایه فکری بر احتمال وقوع آشفتگی مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی دوره زمانی 1386- 1390میپردازد. در این راستا به منظور اندازهگیری سرمایه فکری از شاخص پالیک و برای اندازهگیری آشفتگی مالی از مدل مدل آلتمن بهره گرفته شده است. در این پژوهش از الگوهای رگرسیون لوجستیک و تحلیل واریانس یکطرفه برای تجزیه و تحلیل فرضیات تحقیق بهره گرفته شد. با توجه به نتایج تحقیق، میتوان گفت رابطه معکوس و معناداری بین سرمایه فکری و سطح آشفتگی مالی شرکتها وجود دارد.که شرکتهایی که از سطح بیشتری از کنترل و تمرکز روی داراییهای نامشهود خود برخوردارند به نسبت شرکتهایی که نسبت به این داراییها و بطور اخص سرمایههای فکری بیتوجهاند، دارای عملکرد و بازگشت سرمایه بهتر و نوسان قیمت سهام این شرکتها کمتر بوده است و شرکتهایی که عملکرد مطلوبتری داشته باشند و دچار نوسان کمتری در قیمت سهام خود شوند؛ سرمایهگذاران و اعتباردهندگان نیز نسبت به آن شرکت نظر مساعدتری داشته باشند و شرکت از صرف هزینههای بیشتر در رقابت با سایر شرکتهای مشابه بینیاز شود و با هزینه کمتر اعتبار و وام دریافت میکنند و طبیعتاً احتمال وقوع آشفتگی مالی در این شرکتها به مراتب کاهش مییابد.
واژگان کلیدی: سرمایه فکری، آشفتگی مالی، مدل آلتمن، مدل پالیک
برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید
|
[جمعه 1399-01-08] [ 06:26:00 ب.ظ ]
|
