دانشگاه آزاد اسلامی

Science and Research Branch (Hormozgan), Islamic Azad University

پایان­نامه

جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد

در رشته مدیریت اجرایی – استراتژیک

عنوان:

شناسایی و تحلیل عوامل کلیدی دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان­ با استفاده از نگاشت­ ادراکی فازی (مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس )

استاد راهنما : دکتر مهدی باقری

پاییز  1393

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

سازمان­ها و به ویژه سازمان­های آموزشی و پژوهشی نیازمند برنامه­ریزی راهبردی و تعیین اهداف بلندمدت هستند. در محیط پویای جهانی، آن­ها بایستی رفتاری فعال و پویا از خود نشان داده و محیط پویای خود را با نگاهی جامع رصد و شناسایی نمایند. سازمان­ها برای کسب موفقیت بایستی عوامل دستیابی به اهداف خود را شناسایی و تحلیل کنند و در برنامه­ریزی و تصمیم­گیری، به عوامل موفقیت توجه نمایند. لذا باید موانعی که بر سر راه دستیابی به اهداف وجود دارد شناسایی و در جهت کاهش اثر آن گام برداشت. همچنین عواملی که باعث رسیدن به اهداف می­شود را شناسایی و در جهت تقویت و حمایت از آن کوشید. از سوی دیگر نگاه کلی به عوامل دستیابی به اهداف سازمان و میزان تاثیر آن­ها برای سازمان بسیار مفید است. این پژوهش در راستای دستیابی به این اهداف صورت گرفته است.

در این پژوهش اهداف بلندمدت دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس برای بررسی انتخاب شده است. عوامل موثر در موفقیت آموزش دانشگاه از ادبیات موضوع و محیط، شناسایی و از میان مدل­های تحلیل آن (پویایی سیستمها،تحلیل سلسله مراتبی ، زنجیره حیاتی موفقیت ، نگاشت ادراکی فازی) رویکرد نگاشت ادراکی فازی انتخاب می­شود. نگاشت ادراکی فازی، گرافی جهتدار است که به بیان روابط علت و معلولی بین عوامل در سیستم­های پیچیده می­پردازد. این نقشه حقایق، اشیا_ء و فرآیندها را به ارزش­ها، سیاست­ها و اهداف ارتباط می­دهد.

پس از شناسایی عوامل موفقیت در حوزه آموزش ، عوامل مذکور در سه حوزه ورودی (بودجه، امکانات، اطلاعات، منابع انسانی)، فرآیند (برنامه­ریزی و کنترل و نظارت) و خروجی­ها تقسیم­بندی می­شوند. سپس روابط علی بین آنها و میزان تاثیر عوامل بر یکدیگر و اهداف مشخص می­شوند. در مرحله بعدی نگاشت ادراکی فازی عوامل موفقیت در حوزه آموزش رسم می­شوند. پس از رسم نگاشت ادراکی فازی ، عوامل حیاتی موفقیت با دو رویکرد مسیر کلیدی و مرکزیت شناسایی شده و در ادامه به تحلیل عوامل و سناریوها پرداخته می­شود. نتایج پژوهش نشان می­دهد که استفاده از رویکرد نگاشت ادراکی فازی برای بررسی عوامل موفقیت و دستیابی به اهداف سازمان­ها مفید است.

فصل اول

کلیات پژوهش

1-1- مقدمه

فعالیت سازمان­ها، امروزه در محیطی به مراتب پیچیده‌‌تر از گذشته انجام می‌‌شود و سازمان­هایی که نتوانند زودتر و سریع‌تر از رقبا از خود عکس‌العمل نشان دهند و در مقابل تغییرات متعدد و تأثیرگذار محیطی از جمله قوانین و مقررات، تجارت خارجی، مسایل سیاسی و اقتصادی و … از خود واکنش درست به موقع نشان دهند و دچار انفعال شوند، امیدی به بقا نخواهند داشت. در چنین شرایطی طرح برنامه‌‌ریزی و مدیریت راهبردی با توجه به ابعاد وسیع و گسترده آن پاسخی به چگونگی برنامه‌‌ریزی مؤثر در بلندمدت است. این نوع برنامه‌‌ریزی نگاهی به بیرون و عوامل محیطی دارد.

1-2- بیان مسئله

برنامه­ریزی راهبردی به ارزش­ها، موقعیت فعلی، محیط و عواملی که به آینده مطلوب سازمانی ارتباط دارد می­پردازد. تصمیم­گیری برای انتخاب راهبرد­، شامل انتخاب هدف­های بلندمدت (اهداف راهبردی) و سپس راهبردهای اصلی سازمان است. هدف­های بلندمدت بیانگر نتایج مورد انتظار از اجرای راهبردهای مشخص است که سازمان می­کوشد در تأمین مأموریت خود بدست آورد. در صحنه تدوین راهبردها هدف­های بلندمدت دارای اهمیت ویژه­ای هستند. این هدف­ها تعیین کننده مسیر شرکت می­باشند [1].

سازمان‌های آموزشی در صورتی وظیفه خود را به نحو احسن به انجام می­رسانند که مسیر آینده جامعه را روشن نمایند و آینده­ساز بودن از مشخصه­های اصلی آن‌هاست. تبیین چشم­انداز برای این­گونه سازمان‌ها امری ضروری است] 2[.

بنا به نظر کارشناسان، امروزه آنچه سبب نیرومندی سازمان­های خصوصی خواهد شد تشخیص «عوامل حیاتی موفقیت»، یا «عوامل بحرانی موفقیت» اطلاعات و میزان استفاده بهینه از آنها است [3].

عوامل کلیدی موفقیت عبارتند از مشخصه­ها، شرایط یا متغیرهایی که اگر درست مدیریت شوند می­توانند اثر قابل ملاحظه­ای بر موفقیت موضع رقابتی سازمان داشته باشند [4].

تعیین عوامل حیاتی موفقیت، روشی است که مدیر به وسیله آن می­تواند نیازهای خود را تعریف کند و اطلاعات مورد نیاز و ضروری خود را دریافت کند [3].

مدیریت راهبردی فرآیندی است که به وسیله آن مدیران چشم­انداز و مأموریت و اهداف درازمدت یک سازمان را وضع می­کنند. در این فرآیند اهداف درازمدت با توجه به مشکلات اولویت‏دار و مأموریت سازمان، به صورت کلی، غیر کمّی و جهت‏دار بیان می‏شود. سپس اهداف عملکردی خاص تنظیم شده و راهبردهایی را به منظور دستیابی این اهداف، در پرتو همه شرایط داخلی و خارجی مربوط تدوین می­کنند. به عبارتی دیگر سازمان­ها بایستی ابزارهای لازم جهت دستیابی به اهداف خود را فراهم نمایند. لذا می‌‌توان گفت محصول برنامه‌‌ریزی راهبردی، برنامه‌‌ای راهگشا و آینده‏نگر و متحول‌ساز است که باید سازمان توسعه خود را در بستر شکار فرصت قرار داده و موجبات برتری و تعالی این سازمان را فراهم ‌سازد.

از طرفی در محیط پویای کنونی، سازمان­ها بایستی رفتاری فعال و پویا از خود نشان داده و محیط پویای خود را با نگاهی جامع رصد و شناسایی نمایند. سازمان­ها باید عوامل دستیابی به اهداف خود را در این محیط شناسایی کنند. آنگاه میزان تأثیر این عوامل را مشخص کرده و تا حد امکان تأثیر عوامل منفی را کاهش داده و عوامل مثبت را تقویت نمایند. لذا شناسایی عوامل موثر در موفقیت و میزان تأثیر آن­ها در دستیابی به اهداف راهبردی، برای مدیریت ارشد می­تواند بسیار مفید واقع شود. نگاشت ادراک فازی، این عوامل را به صورت کلی نشان داده و روابط علی بین آن­ها را نشان می­دهد.

دست یابی به اهداف راهبردی از موارد مهم فرایند برنامه ریزی در سازمان به حساب می‌آید[5].

شناسایی عوامل موثر و حیاتی در دستیابی به اهداف، می­تواند سازمان را در امر تصمیم­گیری و انتخاب گزینه­های مطلوب راهبردی کمک کند. از طرفی نگاه کلی به عوامل حیاتی تأثیرگذار و دیدن روابط علی بین آن­ها در یک نگاه، برای مدیریت ارشد بسیار مفید است. عوامل حیاتی موفقیت[1] تعداد محدود و معینی از حوزه­های فعالیت هستند که باید نتایج رضایت­بخش را که برای تحقق اهداف سازمانی ضروری هستند، حاصل نماید تا مدیریت بتواند به هدف­های خود برسد. در حقیقت این عوامل دقیقاً خاطرنشان می­سازند چه فاکتورهایی برای یک مدیر حیاتی و کلیدی هستند تا وی بتواند به موفقیت دست یابد. نگاشت ادراک فازی یک نگاه کلی به عوامل موثر دستیابی به اهداف سازمان است. مدیریت عالی با نگاه به این نقشه می­تواند عوامل و مسیرهای مهم را شناسایی و سناریوهای گوناگون را پیش­بینی کند. ضمناً با تغییر وزن عوامل می­توان سناریوهای مختلفی را پیش­بینی و طراحی نمود. فقدان این نگاشت ممکن است مدیریت ارشد را در مورد عاملی بی­توجه سازد و لذا تحلیل او ناقص و اشتباه باشد. حذف و در نظر گرفتن عامل حیاتی و میزان اثر آن می­تواند به سازمان ضرر جبران ناپذیری وارد کند.

در این پژوهش سعی بر آن است که عوامل موثر و حیاتی دستیابی به اهداف استراتژیک سازمان شناسایی گشته و از طریق نگاشت اداری فازی میزان اهمیت آنها را ارزیابی نمود.

برای دانلود متن کامل پایان نامه اینجا کلیک کنید.