1. دلیل روایی

در مورد اینکه برخی قائلین به جایز بودن زکات هاشمی برای هاشمی دیگر، به حدیثی از عبّاس بن عبد المطلب استناد کرده‌اند که گفته است: «از رسول اکرم پرسیدم: ای رسول خدا صلّی‌الله‌علیه‌وآله همانا شما صدقات مردم را برای ما حرام گردانیدید آیا جایز است که برخی از ما ـ اهل‌بیت ـ زکات یا صدقات فرد دیگری را که او نیز از ما اهل‌بیت است دریافت و مصروف نماییم؟ آن حضرت فرمود آری این کار اشکالی ندارد باید گفت برخی از راویان این حدیث متهم هستند»[۳۱۹].

1. نقل فتوا

الف: مذهب حنفی
درالمنتقی آمده است: از امام ابوحنیفه نقل گردیده که گفته است: برای یک هاشمی جایز است که زکات (واجب و مستحبی) خود را به هاشمی مانند خود بدهد.[۳۲۰]
ب: مذهب حنبلی
قول راجح از منظر ابن تیمیه آن است که برای بنی‌هاشم زکات گرفتن از هاشمیین جایز است.[۳۲۱]
اگر فرد هاشمی فقیر و نیازمند باشد و از بیت‌المال بهره‌مند نیست که شأن و مرتبه‌ی او در این زمان و در تمام بلاد مسلمین حفظ شود و چیزی برای او یافت نمی‌شود که خود را از گرسنگی نجات دهد، در این صورت فرد هاشمی اگر زکات خود را به هاشمی‌ دهد اولی و بهتر است که زکات خود را به غیرهاشمی دهد.[۳۲۲]
فرع دوم: حکم پرداخت زکات فطره؛ به بنی‌هاشم
الف: شروط استفاده هاشمی از زکات فطره
آِیا بنی‌هاشم درصورتی‌که فقیر باشند و مالی جهت معیشت خود به دست نمی‌آورند و از بیت‌المال هم تأمین نمی‌شوند، می‌تواند از زکات فطره استفاده کنند؟
ابن صالح در جواب به این سؤال گفته است که به خاطر روایت از نبی اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله که صدقه برآل محمد حلال نیست زیرا چرک مردم است بنابراین روایت مطلق صدقات چه صدقه و زکات فطره و یا مال بر بنی‌هاشم و آل محمد حرام است.[۳۲۳]
ب: فتوای ابن تیمیه در مورد زکات فطره
فقط ابن تیمیه این‌گونه فتاوا داده است که درصورتی‌که بنی‌هاشم از خمس محروم باشند صدقه زکات به آنها داده می‌شود تا اینکه احتیاجات خود را برطرف کنند دادن زکات و صدقه به آنها بهتر از این است که به‌طرف مردم دست گدایی دراز کنند.
فرع سوم: حکم صدقه بر عمال از بنی‌هاشم
بسیاری از فقها، «هاشمی نبودن» را نیز شرط لازم برای تصدی امور زکات دانسته‌اند: ولی با این وجود، در جواز وعدم جواز مسئولیت‌پذیری فرد هاشمی به‌عنوان متولی یا عامل بودن در امر زکوات بین برخی از فقهای اهل سنت اختلاف است و برخی صحت آن را مشروط به شر طی دانسته‌اند.
الف: دلیل بر عدم جواز
اکثر فقهای اسلامی معتقدند: سپردن مسئولیت‌های مربوط به زکات به خویشاوندان رسول اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله (که همان بنی‌هاشم هستند) جایز نیست. ابوحنیفه قول صحیح نزد او عدم جواز صدقه بر عمال هاشمی است مذهب مالکیه و شافعی و برخی از حنابله فتوا به عدم جواز داده‌اند و الخرقی گفته: «همانا صدقه بر بنی‌هاشم به‌عنوان عاملیت زکات صحیح نیست که پولی دریافت کند زیرا بنی‌هاشم به خاطر قرابتی که با رسول الله صلّی‌الله‌علیه‌وآله دارند از گرفتن این اجر به‌عنوان عاملیت زکات منزه هستند چون این نوع اجر شبیه چرک است»[۳۲۴]
استدلال این گروه روایت فضل بن عباس و مطلب بن ربیعه است که بیانش، گذ‌‌شت.
ب: دلیل جواز
یکی از اندیشمندان به نام «ناصر»‌، به‌کارگیری بنی‌هاشم در امور و مسئولیت‌های مربوط به زکات و اعطای دستمزدی از این طریق به آنان را جایز دانسته و البته در قولی، امام شافعی و امام احمد بن حنبل نیز همین دیدگاه را تأیید و پذیرفته‌اند. قاضی ابویعلی پیرامون این مسئله می‌گوید: «به‌کارگیری کسانی چون بنی‌هاشم به خاطر خویشاوندی با رسول اکرم صلّی‌الله‌علیه‌وآله و بردگان و کفارـ که زکات گرفتن برای آنان حرام است ـ در امور مسئولیت‌های مربوط به زکات و تعیین دستمزد و حقوقی از این طریق به آنان، جایز است زیرا آنچه این افراد دریافت می‌کنند زکات نیست بلکه دستمزد و پاداش کاری است که انجام داده‌اند. به همین خاطر هم میزان مزد و اجرتی که افراد می‌گیرند متناسب با نوع و میزان کارشان متفاوت است.»[۳۲۵]
در کتاب حاشیه ابن عابدین آمده که ابوحنیفه گفته است «همانا گرفتن زکات توسط فرد هاشمی، به‌عنوان عاملیت، مکروه است و حکم حرمت بر آن بار نمی‌شود.»[۳۲۶]
فرع چهارم: شرایط دریافت صدقه
استفاده از صدقات واجب در چه صورتی بر بنی‌هاشم حلال می‌شود.