• وآگاهی به مسائل جاری سازمان، اشاره کرد (Netemeyer،۱۹۹۵: ۲۱۵).

۲-۹)مدل رفتارهای شهروندی پودساکف

1. رفتارهای کمک کننده: رفتارهای کمک کننده شامل کمک کردن داوطلبانه به دیگران و یا جلوگیری از اتفاق افتادن مشکلات مربوط به کارمی شود. قسمت اول این تعریف شامل سه بعد نوع دوستی، میانجی گری و تشویق است که به وسیله ارگان بیان شد. مفهوم کمک های بین فردی گراهام و ویلیامز و اندرسون، مفهوم تسهیل بین فردی ون اسکا تر و موتوویلدو ومفهوم کمک به دیگران گئورگ، بریف وجونز همگی بیانگر این دسته از رفتارها هستند . قسمت دوم این تعریف،کمک کردن به دیگران را در قالب جلوگیری از ایجاد مشکلات کاری تبیی نمی کند (Podsakoff،۲۰۰۰: ۵۱۳).

1. رادمردی وگذشت: ارگان رادمردی وگذشت را به عنوان تمایل به تحمل شرایط اجتناب ناپذیر ناراحت کننده بدون شکایت و ابراز ناراحتی تعریف کرد (۷). رادمردی وگذشت را می توان به عنوان خوش نیتی کارکنان در تحمل شرایطی که ایده آل نیست، بدون ابراز شکایت تعریف کرد (۲۳).

1. وفاداری سازمانی: شامل مفهوم حسن نیت درحال گسترش و حمایت ازسازمان است، وفاداری سازمانی به خاطر ارتقای جایگاه سازمان نزد افراد خارج سازمان ضروری است. حمایت ودفاع درمقابل تهدیدهای بیرونی و حفظ تعهد حتی در شرایط نامطلوب می تواند به عنوان وفاداری نگریسته شود (۱۹)

1. اطاعت سازمانی: مفهوم پیروی از قوانین و رویه های سازمانی که به وسیله موتو ویلدو و بورمن بیان شد نشان دهنده این سازه است وحاصل آن درونی کردن و پذیرش قوانین سازمانی، مقررات و رویه ها حتی در حالت وجود نداشتن نظارت است. بنابراین کارکنانی که به صورت وجدانی ازتمام مقررات و دستورالعمل ها حتی در شرایط عدم نظارت، اطاعت می کنند به عنوان شهروندان خوب به حساب می آیند (۱۹).

1. ابتکارشخصی: این نوع از OCB، رفتار فرانقشی است که ماورای حداقل نیازمندی های کلی مورد انتظارقراردارد (۱۹). نمونه هایی از چنین رفتارهایی شامل فعالیت های خلاقانه ی داوطلبانه و طراحی های نوآورانه برای بهبود وظیفه شخصی و یا عملکرد سازمانی است. موتوویلدو وبورمن انجام دادن مشتاقانه و داوطلبانه فعالیتهای وظیفه ای را به عنوان مؤلفه های این سازه بیان کردند(۱۹).

1. رفتارمدنی: رفتارمدنی به عنوان یک سطح کلان از علاقه یا تعهد به سازمان به عنوان یک کل است (۲۰). نظارت برمحیط به منظور شناسایی فرصتها و تهدیدات حتی با هزینه شخصی نمونه ای ازاین رفتارهاست. این رفتار منعکس کننده شناخت فرد است از اینکه او جزئی از یک کل بزرگتر است (۱۹). رفتار مدنی به عنوان رفتاریکه نشان دهنده مشارکت درزندگی می باشد ،تعریف می شود (۲۷).

1. توسعه خود: توسعه شخصی شامل رفتارهای داوطلبانه کارکنان به منظور بهبود دانش، مهارتها و توانایی هایشان است. ویژگی چنین رفتاری این است که باعث یادگیری مجموعۀجدیدی از مهارتها به منظور توسعه دامنه مشارکت در سازمان انجام می گیرد (۲۰).

۲-۱۰)رضایت شغلی
تعاریف :
رضایت شغلی نگرشی است که چگونگی احساس کارکنان را نسبت به شغلشان به طور کلی و یا نسبت به حیطه های مختلف آن نشان می دهد . (اسپکتور[۵۲] ، ۱۹۹۷). رضایت شغلی به حالت عاطفی مثبتی که در نتیجه ارزیابی کارکنان نسبت به همه زوایای محیط کار و به خودکار پدیدار می شود اشاره دارد. (بابین و بولز[۵۳] ، ۱۹۹۸)
به نظر می رسد کارمندان راضی احتمالاً در مورد سازمان مثبت تر صحبت می کنند و به دیگران کمک می کنند و فراتر از انتظارات معمول ، در شغلشان کار می کنند. (ابینر ، ۱۳۸۴).
بین رضایت شغلی کارکنان یک سازمان و شهر بخش و بازدهی بیشتر آن سازمان ارتباط و محققان بیان می دارند که رضایت شغلی می تواند به بهره وری و تعهد سازمانی منجر شود. (آلی[۵۴] ، ۲۰۰۵).
بررسی رضایت شغلی به سه دلیل اهمیت دارد :
۱- مدارک زیادی وجود دارد که افراد ناراضی سازمان را ترک می کنند.
۲- افراد و کارکنان راضی از سلامت بهتری برخوردارند.
۳- رضایت شغلی نه تنها در زندگی کاری بلکه در زندگی خصوصی افراد و نیز تسری یابد. (رابینز ، ترجمه پاشائیان و اعرابی ، ۱۳۷۸).
رضایت شغلی یک پاسخ عاطفی است که به جنبه های متعدد شغل یک فرد داده می شود . به عبارت دیگر رضایت شغلی یک مفهوم واحد و به هم پیوسته نیست ، زیرا که یک فرد به همان نسبت که در قبال یک جنبه از شغلش راضی می تواند باشد ، از یک یا چند جنبه دیگر می تواند ناراضی باشد (کریتمز ، کینیکی و بولنز[۵۵] ، ۱۹۹۹).
ادرین لاک رضایت شغلی را گزارش فرد که در نتیجه حالت عاطفی مثبت از ارزیابی کار یا از تجربه های کاری است تعریف می کند . (آنابل دروسیوتیس و اوستین[۵۶] ، ۲۰۰۷).
لاک (۱۹۷۶) رضایت شغلی را ساختاری مبتنی بر ۴ اصل می داند :
۱) عامل پاداش (حقوق و مزایا و عامل ارتقاء )
۲) زمینه شغلی (شرایط و مزایای شغلی)
۳) عوامل انسانی (روابط با افراد مافوق و همکاران)
۴) ویژگیهای شغل یا حرفه
(به نقل از کمپ ، ترجمه ماهر ، ۱۳۷۰)
ایده های اولیه در خصوص بروز رفتار شهروند سازمانی از این اعتقاد و اورگان منشأ گرفت که رضایت شغلی تمایل کارکنان را برای کمک به همکارانشان و بروز رفتارهایی که به حفظ و بهبود ساختار سازمانی کمک می کنند افزایش می دهد.
رضایت شغلی یکی