دانشگاه علامه طباطبایی

دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی

پایان نامه جهت اخذ درجه کارشناسی ارشد رشته آموزش و پرورش پیش دبستان

عنوان

بررسی عناصر زیبایی شناختی در طراحی فضای آموزشی مراکز پیش از دبستان بر اساس دستورالعمل سازمان بهزیستی کشور و تطبیق با استانداردهای موجود

استاد راهنما: سرکار خانم دکتر فرخنده مفیدی

استاد مشاور: آقای دکتر جمال الدین کولایی نژاد

استاد داور: سرکار خانم دکتر فیاض

برای رعایت حریم خصوصی نام نگارنده پایان نامه درج نمی شود

(در فایل دانلودی نام نویسنده موجود است)

تکه هایی از متن پایان نامه به عنوان نمونه :

(ممکن است هنگام انتقال از فایل اصلی به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

چکیده

هدف از این پژوهش بررسی عناصر زیبایی شناختی در طراحی فضای آموزشی مراکز پیش از دبستان بر اساس دستورالعمل سازمان بهزیستی کشور و تطبیق با استانداردهای موجود است.طراحی فضای آموزشی، به منظور ایجاد علاقه و ایجاد فرصت‌های لازم برای کودکان در انجام فعالیت‌های اجتماعی  و آشنایی با محیط زیست از اهمیت بسزایی برخوردار است.

روش تحقیق این پژوهش، روش توصیفی است. برای جمع آوری اطلاعات از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شد که از 68 مهدکودک واقع در منطقه 5 تهران، 20 مهدکودک به صورت تصادفی انتخاب شدند. همچنین برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه محقق ساخته و چک لیست استفاده شد. داده ها با استفاده از آمار توصیفی مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد بین عناصر زیبایی شناختی در مراکز پیش از دبستان و استانداردهای سازمان بهزیستی مطابقتی وجود ندارد و کاربرد عناصر زیبایی شناختی در طراحی فضای آموزشی مراکز پیش از دبستان در سطح ضعیفی قرار دارد. لذا برای رسیدن به استاندارد های سازمان بهزیستی نیاز به اصلاح و تغییر اساسی در این مراکز است.

کلید واژه: عناصر زیبایی شناختی. فضای آموزشی. مراکز پیش از دبستان.

فهرست مطالب

عنوان                      صفحه

فصل اول  کلیات پژوهش… 1

مقدمه 2

بیان مسئله 3

اهمیت و ضرورت پژوهش.. 4

1. اهمیت محیط زندگی در دوران کودکی: 4
2. توجه اسلام و قرآن به زیبایی : 4

3.توجه وتاکید بسیاری از فلاسفه و روانشناسان به زیبایی و درک زیبایی شناختی کودک: 5

4. تاثیر بسیار زیاد استفاده از رنگ و نور، فرم و هارمونی در زیبایی فضا 6

اهداف پژوهش.. 6

سوالهای پژوهش.. 7

تعاریف نظری و عملیاتی مفاهیم. 8

تعاریف نظری. 8

تعاریف عملیاتی. 10

 فصل دوم – ادبیات پژوهش… 11

بخش اول) پیشینه نظری. 12

زیبایی شناختی. 12

اهمیت زیبایی شناختی و محیط از دیدگاه اسلام و قرآن. 12

اهمیت زیبایی شناختی و محیط از دیدگاه روانشناسی. 14

فردریک فروبل. 14

مارگارت مک میلان. 14

مونته سوری. 15

آون. 16

مازلو. 16

اهمیت زیبایی شناختی و محیط از دیدگاه فلسفه 17

کیفیات زیبایی شناسی. 18

افلاطون. 18

هگل. 20

جرولد لوینسون. 20

ارسطو. 21

برودی. 21

اریک نیوتن. 22

اهمیت زیبایی شناختی و محیط از دیدگاه معماری. 22

درک ارزش زیبایی. 22

عناصر زیبایی شناختی. 23

رنگ.. 24

               انتخاب رنگ.. 25

مراحل انتخاب رنگ.. 25

تاثیر رنگ بر کودکان. 27

اهمیت رنگ.. 28

               تاثیر رنگ بر عملکرد کودک.. 29

               راز و رمز رنگ ها 29

تاثیر رنگ بر خلق و خوی کودک.. 30

ویژگی و تاثیرات رنگ‌ها از دیدگاه روانشناسی. 31

خاکستری: 31

آبی: 31

سبز: 32

قرمز: 32

زرد: 33

بنفش: 33

نارنجی: 34

سفید: 34

سیاه: 34

رنگ‌های درخشان. 37

رنگ‌های حرکت و جنبش.. 37

رنگ‌های ملایم. 37

               رابطه رنگ و فرم 37

مربع: 37

مثلث: 38

دایره : 38

نور 39

               تاثیر روانی نور بر کودکان. 40

               تاثیر رنگ و نور و فرم بر فعالیت‌های آموزشی. 41

               اثر رنگ و نور در آموزش.. 42

 فرم 43

               انتخاب فرم 44

               فرم ساختمان در رابطه با اقلیم. 44

               تاثیر فرم محیط بر کودکان. 45

طراحی فضا 45

فضای آموزشی. 46

مراکز پیش از دبستان. 47

کودکستان. 47

مهد کودک.. 48

جمع بندی منابع نظری. 49

بخش دوم)پیشینه پژوهشی. 51

تحقیقات انجام شده در داخل کشور 51

تحقیقات انجام شده در خارج از کشور 51

 فصل سوم – روش شناسی پژوهش…. 54

روش پژوهش.. 55

جامعه آماری. 56

نمونه و روش نمونه گیری. 56

ابزار‌اندازه گیری یا روش‌های عملی جمع آوری دادهها: 56

پرسشنامه: 56

روایی 56

پایایی. 57

روش‌های آماری مورد استفاده 58

 فصل چهارم – تجزیه و تحلیل داده ها 59

بررسی نظرات مدیران در رابطه با عنصر رنگ در طراحی فضای آموزشی : 61

بررسی نظرات مدیران در رابطه با عنصر نور در طراحی فضای آموزشی : 62

بررسی نظرات مدیران در رابطه با عنصر فرم در طراحی فضای آموزشی : 64

مقایسه عناصر مورد بررسی : 66

بررسی تطبیقی عناصر طبق نظر مدیران و چک لیست تهیه شده توسط محقق : 68

عنصر رنگ : 68

عنصر نور : 69

عنصر فرم : 70

مقایسه نظرات مدیران و چک لیست در 3 عنصر مورد بررسی : 71

 فصل پنجم – نتیجه گیری.. 73

بحث و بررسی سوال‌های  پژوهش.. 75

سوال اول. 75

سوال دوم 75

سوال سوم 76

سوال چهارم 76

محدودیت‌های تحقیق. 77

پیشنهادات کاربردی. 77

پیشنهادات مربوط به رنگ.. 77

پیشنهادات مربوط به نور 78

پیشنهادات مربوط به فرم 79

پیشنهادات پژوهشی. 82

منابع فارسی. 83

منابع لاتین.. 87

پیوست ها 89

پیوست 1 : پرسشنامه 90

پیوست 2: چک لیست 92

پیوست 3: دستورالعمل سازمان بهزیستی. 94

پیوست 4: فهرست مهدهای کودک.. 99

مقدمه 

سرنوشت انسان از کودکی با محیط و فضای اطرافش عجین گشته است. انسان به واسطه یک دوران یادگیری طولانی که تمام کودکی او را در بردارد، یاد می‏گیرد بر فضا تسلط پیدا کند. نحوه به وقوع پیوستن این یادگیری بر پایه تعادل درونی او استوار است. به همین دلیل اولین تجارب کودک ‏در این رابطه بسیار مهم است. این تجارب در محیط زندگی و فضای آموزشی که برای کودک تدارک دیده شده است به دست می‏آید. منظور از فضای آموزشی تنها یک محدوده هندسی نیست بلکه منظور فضایی فعال و تاثیرگذار است که در شکل‏گیری شخصیت فرد نقش مهمی را ایفا می‏کند. فضا یک محیط عادی نیست بلکه یک واقعیت روانشناختی زنده و پویاست. این فضا نباید خود را بر انسان تحمیل‏کند بلکه باید متناسب با شخصیت او شکل گیرد( بارشادت،1386، ص1).

کودکی که وارد مراکز پیش از دبستان می‌شود. در اولین نگاه چه باید ببیند؟ به جز محیطی پرجاذبه و دعوت کننده با انواع وسایل بازی که موجب شود کودک با سهولت و آرامش، دوری از والدین را از بین ببرد؟ فضایی خشک و بی روح و رسمی که نه تنها برای کودک جذاب و دلپذیر نباشد بلکه بر اثر سازماندهی نامناسب، ارتباط لازم را نیز با او برقرار نکند و بدتر از آن، در او اضطراب و دلزدگی ایجاد کند بی تردید موفق به نگه داشتن کودک در آن فضای آموزشی نخواهد شد. در محیطی بارور که از گوشه و کنار آن بازتاب‌های مثبت و سازنده به کودک داده شود، سنگ بنای شخصیت سازگار و خلاق کودک در آن گذارده می‌شود. فضاها و محیط‌های آموزشی، یکی از بخش‌های زیر بنایی فرآیند یادگیری هستند و مربیان و کودکان در هر سنی تحت تاثیر آن قرار می‌گیرند.(لیندون، ترجمه دهقانی، 1389، ص 12)

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه کلیک کنید