۱-۲ تعریف موضوع و بیان مسئله
بازار سهام همواره متاثر از متغیرهای داخلی و خارجی کشورها است. این متغیرها باعث بروز نوساناتی لحظه ای بر بازارهای سهام شده و هر کشوری بنا به شرایط خاص اقتصادی و سیاسی خود دستخوش میزانی از این نوسانات خواهد شد. بازار سهام ایران هم از این امر مستثنی نبوده و این نوسانات طبیعتا بر عملکرد تمامی شرکتهای حاضر در بورس تاثیر گذار است. از جمله عواملی که می تواند باعث این نوسانات شود و متعاقبا عملکرد شرکتها را هم متاثر سازد عبارتند از:

1. نرخ ارز: عموما افزایش نرخ ارز در کوتاه مدت بدلیل خروج سرمایه گذاران از بازار سرمایه به بازار پول، باعث کاهش شاخص کل بورس اوراق بهادار شده و در بلند مدت به دلیل سوددهی صنایع صادر کننده باعث رونق بازار می‌شود هرچند در دوره هایی شاهد خلاف این امر در بازار بورس ایران بودیم. اما از طرف دیگر این نکته حائز اهمیت می‌باشد که افزایش نرخ ارز موجب کاهش ارزش پول ملی می‌شود و در نتیجه هزینه‌های شرکت‌هایی که واردکننده‌ی مواد اولیه و تجهیزات می‌باشند را افزایش می‌دهد. برای نمونه در سال ۱۳۹۰ رشد حدود ۶۰ درصدی نرخ ارز به وضعیت نابسامان بورس دامان زد زیرا به جای هدایت نقدینگی و سرمایه ها به بخش تولید˓ سرمایه ها را به این بازار موازی هدایت نموده و موجب کاهش ارزش پول ملی و بی ثباتی اقتصادی شد که این امر هزینه های شرکتهای واردکننده مواد اولیه و تجهیزات را افزایش داد.
   ۲٫ اقتصاد جهانی: اقتصاد جهانی نیز یکی‌دیگر از عوامل موثر بر بورس تهران می‌باشد. قیمت سهام برخی از شرکت‌های فعال در بورس تهران به طور مستقیم از قیمت‌های جهانی تاثیر می‌پذیرد از جمله می‌توان به قیمت نفت، مواد معدنی، فلزات، فولاد و… اشاره نمود.

1. نرخ تورم: افزایش نرخ تورم در کوتاه مدت با افزایش موقتی سوددهی برخی صنایع باعث رونق بازار می‌شود اما در بلند مدت با افزایش هزینه‌های عملیاتی تولید( از قبیل دستمزدها، انرژی و…)˓ تاثیر مخربی بر عملکرد شرکتها دارد.

1. مسائل و اوضاع سیاسی: اوضاع سیاسی مثلا تحریم ها یکی از عوامل موثر بر شاخص بورس می‌باشد که باعث می شود فراز و نشیب هایی را در بازار سهام تجربه کرده و تاثیرات آن را بر عملکرد شرکتها نیز شاهد باشیم.

افزون بر موارد بالا˓ باز بودن اقتصاد یک کشور و وضعیت مسکن نیز به عنوان عوامل دیگر نوسان در بازار سهام کشورها شناخته می شود.
در این رساله به بررسی تاثیر نوسانات بازار سهام بر عملکرد شرکتها پرداخته و به دنبال پاسخی در خور و علمی به روشی سیستماتیک˓ به این پرسش هستیم که ” آیا نوسانات بازار سهام بر عملکرد شرکتها تاثیر دارد یا خیر؟”
۱-۳ اهمیت و ضرورت موضوع
با رقابتی تر شدن هر چه بیشتر فضای کسب و کار در دنیا و همچنین نفوذ آن در بازار های ایران و در نظر گرفتن تاثیر شگرفی که رقابت بر عملکرد شرکتها دارد˓ انجام سرمایه گذاری و رونق بازار سهام از جمله مهمترین عوامل رشد و توسعه کشورها است. وجود یک بازار منسجم شرکتها را قادر می سازد تا موثرتر برنامه ریزی نموده و در دستیابی به اهداف بلندمدت و کوتاه مدت برنامه ریزی شده خود موفق تر عمل کنند. عواملی که بازار سهام را به مخاطره می اندازد در راهبرد اهداف کشورها و پیشرفت آنها تاثیر منفی بسیاری دارد. اهمیت دادن به بازار سهام و بررسی عواملی که عملکرد آن را با نوسانات همراه می سازد این امکان را برای کشورها فراهم می سازد تا با شناسایی دقیق این عوامل از تاثیر منفی این نوسانات بر عملکرد شرکتها جلوگیری نموده و یا آن را به حداقل ممکن برسانند. از آنجا که افزایش نوسانات ممکن است باعث افزایش ریسک سرمایه گذاری و هزینه نگهداری سرمایه و به تبع آن باعث کاهش سرمایه گذاری گردد و بر عملکرد شرکتها تاثیر گذارد˓ لازم است تا به بررسی تاثیر نوسانات بازار سهام بر عملکرد شرکتها پرداخته شود و از این طریق به اهمیت این موضوع پی برده شود.
افزون بر موارد مذکور˓ بر اساس ادبیات و مطالعات موجود به موضوع رساله کمتر پرداخته شده و ضرورت انجام آن را توجیه می نماید.
۱-۴ سوالات و فرضیات پژوهش
بر اساس مطالعات اکتشافی و مطالب مطرح شده و پرسش اساسی ارائه شده در قسمت انتهایی بیان مسئله پرسش های زیر قابل طرح است:
۱-۴-۱ سوالات:
آیا نوسانات بازار سهام رابطه معناداری با عملکرد شرکتها دارد؟
آیا رشد تولید ناخالص ملی (GDP) با عملکرد شرکتها رابطه معناداری دارد؟
آیا اندازه شرکت با عملکرد شرکتها رابطه معناداری دارد؟
۱-۴-۲ فرضیات:
با توجه به پرسش های مذکور می توان فرضیه های زیر را صورتبندی کرد:

1. نوسانات بازار سهام رابطه معناداری با عملکرد شرکتها دارد .

1. رشد تولید ناخالص ملی رابطه معناداری با عملکرد شرکتها دارد .

۳ . اندازه شرکت رابطه معناداری با عملکرد شرکت دارد.
برای اندازه گیری “عملکرد شرکت ” از معیارهای مالی بازده حقوق صاحبان سهام(ROE) ˓ (ROA)بازده دارایی ها و سود خالص(NET INCOME) و معیار اقتصادی ارزش افزوده اقتصادی (EVA) استفاده می شود و تاثیر نوسانات را بر تک تک این معیارها به طور جداگانه اندازه گیری می گردد.
جدول زیر نمونه ای از پژوهش هایی است که معیار های بالا را به عنوان شاخصهای عملکرد برگزیده اند.
جدول ۱-۱ شاخص های اندازه گیری عملکرد شامل شاخص های مالی و اقتصادی